Tìm Hiểu Đèn Ống Huỳnh Quang – Đèn Compat – Đèn Neon

Đèn huỳnh quang có rất nhiều mẫu mã, nhiều kích thước tùy thuộc vào công suất của đèn và cách sử dụng của mỗi gia đình.

Đèn huỳnh quang
Đèn huỳnh quang

Đèn huỳnh quang là gì


Đèn huỳnh quang hay gọi đơn giản là đèn tuýp gồm điện cực (vonfram) vỏ đèn và phủ một lớp bột huỳnh quang(hợp chất chủ yếu là Phốtpho). Ngoài ra, người ta còn bơm vào đèn một ít hơi thủy ngân và khí trơ (neon, argon…) để làm tăng độ bền của điện cực và tạo ánh sáng màu.

Đèn huỳnh quang là gì
Đèn huỳnh quang là gì

Các loại đèn huỳnh quang phổ biến hiện nay:

  • Đèn ống huỳnh quang ( đèn tuýp huỳnh quang)
  • Đèn Neon
  • Đèn Conpact

Đèn ống huỳnh quang


#1. Cấu tạo đèn ống huỳnh quang


Cấu tạo đèn huỳnh quang
Cấu tạo đèn huỳnh quang
  • Đèn ống huỳnh quang có 2 bộ phận chính: Ống thủy tinh và 2 điện cực
  • Ống thủy tinh có các loại chiều dài: 0,6m; 1,2m; 1,5m… Mặt trong có phủ lớp bột huỳnh quang.
  • Điện cực làm bằng dây vonfram có dạng lò xo xoắn, được tráng 1 lớp bari-oxit để phát ra điện tử.
  • Có 2 điện cực ở 2 đầu ống, mỗi điện cực có 2 đầu tiếp điện đưa ra ngoài gọi là chân đèn để nối với nguồn điện.

#2. Nguyên lí hoạt động đèn tuýp huỳnh quang

  • Khi đóng công tắc thì toàn bộ điện áp đặt vào hai tiếp điểm của tắc te làm xảy ra phóng hồ quang trong tắc te. Thanh lưỡng kim của tắc te biến dạng do nhiệt dẫn đến tiếp điểm động tiếp xúc với tiếp điểm tĩnh mạch kín dòng điện chạy trong mạch đốt nóng các điện cực. Hồ quang mất, thanh lưỡng kim nguội đi dẫn đến “mở mạch” dẫn đến việc tạo lên quá điện áp cảm ứng (do chấn lưu) làm xuất hiện hiện tượng phóng điện qua chất khí trong đèn.
  • Hiện tượng phóng điện phát ra rất nhiều tia tử ngoại, các tia này kích thích bột huỳnh quang làm phát ra các bức xạ ánh sáng. Khi ấy thuỷ ngân sẽ bốc hơi và hơi thuỷ ngân sẽ duy chì hiện tượng phóng điện. Khi đèn sáng chấn lưu hạn chế dòng điện và ổn định phóng điện.

#3. Đặc điểm của đèn ống huỳnh quang

  • Hiện tượng nhấp nháy
    • Đèn phát ra ánh sáng không liên tục, có hiệu ứng nhấp nháy gây mỏi mắt.
  • Hiệu suất phát quang lớn, gấp khoảng 5 lần so với đèn sợi đốt.
  • Tuổi thọ khoảng 8000 giờ, lớn hơn đèn sợi đốt nhiều lần.
  • Cần mồi phóng điện bằng chấn lưu điện cảm và tắc te hoặc chấn lưu điện tử.
Cấu tạo chấn lưu điện cảm
Cấu tạo chấn lưu điện cảm
Cấu tạo chấn lưu điện tử
Cấu tạo chấn lưu điện tử
  • Kí hiệu Tắc te:
Cấu tạo Tắc te
Cấu tạo Tắc te

#4. Tắc te là gì

Tắc te là một chi tiết của bộ đèn ống huỳnh quang có tên là starter (tiếng Pháp đọc là s – ta – te). Cấu tạo của nó gồm hai thanh kim loại đặt gần nhau trong bóng thủy tinh chân không. Với điện thế khoảng 170 v sẽ có sự phóng điện giữa hai thanh này làm nó bị nóng, nở ra và chạm vào nhau. Khi chạm vào nhau tức là nó đã nối mạch điện cho hai sợi dây tóc ở hai đầu bóng đèn huỳnh quang làm cho 2 sợi dây tóc này nóng lên và phát ra các điện tử tự do. Sau khi bị chạm vào nhau giữa hai thanh kim loại này không có sự phóng điện nữa nên bị nguội đi và tách rời nhau ra làm cho hai đầu bóng đèn huỳnh quang có điện thế cao khoảng 110 v (với đèn 1,2m) làm cho đèn này sáng lên và vì tắc te mắc song song với hai đầu đèn huỳnh quang này nên cũng có điện thế 110 v. Điện thế này không đủ để gây ra sự phóng điện trong tắc te nữa và đèn sáng bình thường.

#5. Các số liệu kĩ thuật

  • Điện áp định mức: 220V
  • Công suất định mức: 25W, 40W…

#6. Các loại bóng đèn tuýp huỳnh quang

  • Bóng đèn huỳnh quang T10
  • Bóng đèn huỳnh quang T8
  • Bóng đèn huỳnh quang T5

Đèn compact


#1. Đèn compact là gì

Đèn compact là loại đèn huỳnh quang công suất nhỏ. Đèn có ống thuỷ tinh bé uốn gấp theo hình chữ U. Mỗi đèn có 1U, 2U hoặc 3U hay có thể là ống xoắn thu gọn kích thước gần bằng với bóng sợi đốt.

Đèn compact là gì
Đèn compact là gì
  • Đèn compact thực chất là loại đèn huỳnh quang có công suất nhỏ.
  • Kỹ sư Ed Hammer công bố đầu năm 1976 về hình dạng của đèn compact có ống thủy tinh bé uống khấp thành hình chữ U, 2U, 3U,…(tùy theo công suất mà mỗi bóng được cấu tạo nhiều hay ít chữ U) hoăc có dạng ống xoắn thu gọn kích thước gần bằng với bóng đèn sợi đốt ban đầu.
  • Có rất nhiều hình dáng nhưng các bóng đèn compact đều có cấu tạo chung gồm
    • Bóng đèn là ống thủy tinh được phủ một lớp bột huỳnh quang. Bóng đèn compact còn được phủ 100% bột 3 phổ nên phát ra nhiều ánh sáng hơn và phù hợp với cảm nhận của mắt người.
    • Đuôi đèn.
    • Chấn lưu: Đèn sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì phát sáng ổn định, tạo dòng điện dao động hàng chục ngàn lần trong một giây nên không gây hiện tượng ánh sáng nhấp nháy, làm mỏi mắt như đèn huỳnh quang thông thường.
  • Ngoài ra, để tăng tuổi thọ cho điện cực và tạo ánh sang màu người ta còn bơm vào đèn khí trơ như neon cùng hơi thủy ngân.

#2. Nguyên lí hoạt động đèn compact

Khi đóng nguồn điện, giữa hai đầu cực xảy ra hiện tượng phóng điện làm phát ra tia cực tím. Tia cực tím được tạo ra sẽ tác động vào lớp bột huỳnh quang để tạo ra ánh sáng. Hiện tượng phóng điện xảy ra giữa hai đầu điện cực là nhờ tác dụng của chấn lưu và tắc te.

#3. Ưu và nhược điểm đèn compact

So với bóng đèn sợi đốt, bóng đèn compact có rất nhiều điểm vượt trội:

  • Tiết kiệm 80% điện năng.
  • Phát sáng gấp 8 lần.
  • Tuổi thọ gấp 6 lần.
  • Ánh sáng an toàn với mắt của người sử dụng

Tuy nhiên, bóng đèn compact vẫn còn tồn tại một số hạn chế:

  • Chỉ dùng bóng đèn compact ở những nơi có nguồn điện ổn định nên không sẽ giảm hiệu quả sử dụng và giảm độ bền.
    Tránh những nơi mưa gió ẩm ướt sẽ làm hỏng tụ của bóng đèn.

#4. Tại sao bóng đèn Compact lại tiết kiệm điện năng

Đèn compact sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì phát sáng ổn định trong thời gian dài. Bóng đèn compact còn tạo dòng điện dao động hàng chục ngàn lần trong một giây nên không gây ra hiện tượng ánh sáng nhấp nháy làm mỏi mắt người dùng như đèn huỳnh quang kiểu cũ. Bóng đèn compact phát ra lượng ánh sáng nhiều hơn gấp 4-5 lần bóng đèn sợi đốt cùng công suất. Bởi vậy nếu bạn thay thế đèn sợi đốt bằng đèn compact sẽ tiết kiệm được 80% điện năng.

Bóng đèn compact huỳnh quang cũng có nguyên tắc hoạt động như đèn huỳnh quang thông thường nhưng có kích thước gọn nhỏ tạo hình chắc chắn. Chui đèn có 2 loại: Chui xoắn và chui gài có tích hợp chấn lưu điện tử. Vì thế thay thế đèn sợi đốt bằng đèn compact rất đơn giản. Đèn compact huỳnh quang có nhiều công suất khác nhau: 5W,8W,15W,18W… trong khi bóng đèn sợi đốt loại nhỏ nhất đã là 10W. Theo các nhà sản xuất, một bóng đèn compact 20W có độ sáng tương đương với bóng đèn sợi đốt có công suất 100W, bóng đèn compact 12W có độ sáng tương đương với bóng đèn sợi đốt có công suất 60W. Do đó sử dụng đèn compact huỳnh quang có thể tiết kiệm từ 75-80% điện năng so với đèn sợi đốt, nhưng vẫn cho chất lượng sáng tương đương, với nhu cầu sử dụng 3 giờ mỗi ngày, đèn compact 1 năm tiết kiệm được 88kW điện. Tuổi thọ của bóng đèn compact là 6.000 giờ, tương đương với 6 năm sử dụng.

Ngoài ưu thế tiết kiệm điện năng, bóng đèn compact còn giảm thiểu sự nhấp nháy ánh sáng do được trang bị chấn lưu điện tử so với đèn huỳnh quang ống thẳng thường dùng chấn lưu điện tử. Bóng đèn compact khi thay cho bóng đèn sợi đốt sử dụng lại chui đèn cũ. Do đó, người tiêu dùng chỉ mua bóng đèn mới để lắp đặt một cách đơn giản, không đòi hỏi thay đổi đáng kể nào về kỹ thuật. Đèn compact huỳnh quang thích hợp cho chiếu sáng gia đình, một số nhà hàng và những nơi yêu cầu số lượng đèn không lớn.

Đèn Neon ( Đèn Nê Ông)

#1. Đèn Neon là gì

Đèn Neon signs thường được gắn trên các bảng hiệu với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Vậy neon signs thật sự là gì Nó  một loại đèn dùng các ống có đường kính khác nhau, tự phát xạ ánh sáng. Bên trong có chứa khí hiếm như neon hay argon, hay bất kỳ khí trơ khác trong áp suất thấp

Đèn Neon là gì
Đèn Neon là gì

#2. Ứng dụng đèn neon sign

Để bảng hiệu quảng cáo thật sự nổi bật và thu hút vào ban đêm, người ta thường chọn phương án sử dụng đèn neon sign để chiếu sáng và tạo hiệu ứng. Đèn neon sign có nhiều màu: đỏ, xanh, xanh lá, vàng, trắng, hồng, tím… và thường được sử dụng là loại có đường kính ống 12mm

Câu hỏi thường gặp


#1. Lớp bột huỳnh quang có tác dụng gì

Bột trắng bạn nhìn thấy bên trong bóng đèn huỳnh quang gọi là bột huỳnh quang. Khi có dòng điện chạy qua dây tóc của đèn, bức xạ điện tử tác động lên các nguyên tử khí trong đèn, phát ra các tia tử ngoại. Tia tử ngoại này kích thích lên bột huỳnh quang để phát ra ánh sáng nhìn thấy.

Bột huỳnh quang có vai trò quan trọng đến chất lượng ánh sáng và hiệu suất phát quang của đèn. Các loại đèn thông thường sử dụng bộ Ha – lô – phốt – phát. Loại chất lượng cao thường được sử dụng bởi bột huỳnh quang 3 phổ, có thành phần từ các nguyên tố đất hiếm.

#2. Bột huỳnh quang có độc không

  • Bột dạ quang là sản phẩm dạ quang được sản xuất để ứng dụng rộng rãi trong đời sống. Ưu điểm nổi bật của bột dạ quang là có khả năng phát sáng mạnh, thời gian phát sáng lâu, không tan trong bất cứ dung môi nào.
  • Các phân tử bên trong bột dạ quang là các electron hoạt động như một bộ dữ trữ ánh sáng, thu nhận ánh sáng và phát ra những ánh sáng đó. Ở bột dạ quang 3a, ánh sáng tự động phát, không cần đến các nguồn ánh sáng bên ngoài tác động vào.
  • Nhu cầu sử dụng ngày càng tăng, bột dạ quang được bán rất nhiều trên thị trường, nhưng nhiều nơi không rõ nguồn gốc xuất xứ. Do đó việc mua phải bột dạ quang kém chất lượng, độc hại là điều rất dễ mắc phải.
  • Nếu bột dạ quang chứa nhiều kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmium thì sẽ rất độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Kim loại có thể đi qua da, tiếp xúc với cơ thể người, hoặc qua đường hô hấp, vào nội tạng ảnh hưởng đến gan, thận, phổi, có thể gây loãng xương và các bệnh về xương khớp. Ngoài ra, việc hít phải các vảy bong tróc của bột dạ quang cũng có thể gây ra các bệnh liên quan đến phổi như viêm phổi, ung thư phổi.
  • Ngoài ra, nếu trong bột dạ quang có chứa các chất phóng xạ cũng ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là sẽ gây biến đổi cấu trúc tế bào gây ung thư.

#3. Cách lắp chấn lưu đèn huỳnh quang

Cách lắp chấn lưu đèn huỳnh quang
Cách lắp chấn lưu đèn huỳnh quang

Các bạn tiến hành đánh dấu các cực của bóng đèn từ số 01 đến số 04 như trong hình:

Sau đó, các bạn thực hiện lắp đặt bóng đèn huỳnh quang theo 3 bước sau:

  • Bước 1: Nối cực 1 vào cực 3 qua một tắc te
  • Bước 2: Nối cực 2 vào 1 đầu của Chấn lưu và nối 1 đầu dây ra vào dây điện cấp nguồn
  • Bước 3: Nối cực 4 còn lại vào đầu còn lại của dây cấp nguồn.

#4. Giá bóng đèn huỳnh quang

Các bạn vui lòng tìm trên các trang TMDT hoặc các trang web lớn chuyên về đèn huỳnh quang nhé!

Chúc các bạn thành công!

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *